Í liðinni viku tók Náttúrustofa Suðvesturlands þátt í vinnustofu BIODICE um líffræðilegan fjölbreytileika. Markmið vinnustofunnar var að greina og ræða málefni líffræðilegrar fjölbreytni í víðu samhengi eins og hún birtist í íslenskri stjórnsýslu. Viðfangsefnið tengist sérstaklega verkefninu Líffræðileg fjölbreytni Norðurlanda, þar sem meta á stöðu mála varðandi innleiðingu stefnu samnings Sameinuðu Þjóðanna um líffræðilega fjölbreytni 2022, Global Biodiversity Framework (GBF), á Íslandi, Danmörku og Finnlandi.
Vinnustofan tókst með eindæmum vel, en um var að ræða fyrstu vinnustofuna af nokkrum sem tengjast munu verkefninu Líffræðileg fjölbreytni Norðurlanda.
0 Comments
Það er okkur ánægja að segja frá því að Náttúrustofan er þátttakandi í EULVA verkefninu (European Ulva Taxonomy Initiative). Um er að ræða stórt samevrópskt verkefni sem miðar að því að gera ítarlegt mat á fjölbreytileika grænþörunga innan Ulva ættikvíslarinnar á evrópskan mælikvarða, byggt á erfðafræðilegum gögnum. Ulva er án efa ein algengasta, útbreiddasta og þekktasta ættkvísl þangs í heiminum. Eins og staðan er í dag á heimsvísu er enn verulegur þekkingarskortur á raunverulegum tegundafjölbreytileika innan ættkvíslarinnar, á það jafnframt við á vel könnuðum svæðum eins og í Evrópu. Á meðfylgjandi mynd má sjá þáttökulönd í verkefninu. Frekari upplýsingar um verkefnið má finna hér: https://sites.google.com/view/eulva/ Nemendur á fjórða ári í arkitektúr við Listaháskóla Íslands ásamt kennara sínum, Hlyni Axelssyni, heimsóttu Náttúrustofuna í dag. Starfsfólk stofunnar þau Ólafur Páll og Sigríður Vala tóku á móti hópnum og kynntu þeim starfsemi hennar sem og náttúrufar Reykjanesskagans. Þessi nemendahópur mun hafa aðstöðu í Reykjanesbæ þessa önn allt fram á vor. Nemendurnir munu kynna sér bæinn og náttúru Reykjaness og móta í kjölfarið úr því verkefni. Verður spennandi að sjá hver afraksturinn verður. Við þökkum þessum flotta hóp fyrir komuna og óskum þeim góðs gengis við verkefni sín á önninni. Á forsíðu nýjasta tölublaðs Fiskifrétta prýðir sindraskel. Í blaðinu er svo umfjöllun um tegundina og viðtöl um hana við þá Karl Gunnarsson á Hafrannsóknastofnun og Sindra Gíslason hjá Náttúrustofu Suðvesturlands. Fjallað er um landnám tegundarinnar, mögulegar nytjar og ógnir framandi tegunda við okkar viðkvæmu vistkerfi.
Í Samfélaginu á Rás 1 í dag þann 20.mars ræddu þau Arnhildur Hálfdánardóttir og Guðumundur Pálsson um hinn nýja landnema sindraskel við Sindra Gíslason forstöðumanni Náttúrustofunnar.
Viðtalið má nálgast með því að smella á myndina hér að neðan: Ný grein um stöðu verklags við innflutning skrautfiska og vatnadýra til Íslands og mögulega ógn10/17/2023 Landnám framandi tegunda er undir áhrifum af mannlegum athöfnum og mótast í takti við þær. Viðskipti með lífverur sem fela í sér flutning þeirra, sem getur leitt til landnáms þeirra á nýjum svæðum, teljast til þessara athafna. Í alþjóðaverslun skrautfiska og vatnadýra eru þúsundir tegunda fluttar um heim allann og því er hættan fyrir hendi á að óæskilegum lífverum gæti verið sleppt í vistkerfin með skaðlegum vistfræðilegum og efnahagslegum áhrifum.
Til að kanna stöðuna á Íslandi var úrval gæludýraverslana á skrautfiskum og vatnadýrum skoðað og eins það starfsumhverfi sem þeim er búið m.t.t. laga. Spurningalisti sem lagður var fyrir eigendur gæludýraverslana leiddi í ljós að alls eru 1,275 tegundir sjávardýra í boði fyrir áhugafólk um skrautfiska og vatnadýr á Íslandi. Meðal þeirra eru 134 sem tilkynntar hafa sem framandi tegundir í öðrum löndum og átta þeirra sem flokkast sem ágengar. Þó að veðurfarslega sé töluverður munur á hita milli uppruna- og viðtakaumhverfis þessara tegunda, þá útilokar það ekki möguleika sumra þeirra til að fjölga sér við strendur Íslands. Að auki eru 73 tegundir taldar í yfirvofandi hættu (NT), í nokkurri hættu (VU) eða í hættu (EN) á válista Alþjóða náttúruverndarsamtakanna (IUCN). Þrátt fyrir að á Íslandi sé löggjöf um innflutning á gæludýrum, þar á meðal skrautfiskum og vatnadýrum, er engum upplýsingum safnað af tollayfirvöldum um tegundir sem verslað er með (tegund/fjöldi). Núverandi staða hvetur til úrbóta á löggjöf og reglugerðum um búrfiskaiðnaðinn hér á landi. Stjórnunaráætlanir eru aðkallandi og ættu að fela í sér kerfisbundna upplýsingasöfnun og fræðsluherferðir sem miða að því að draga úr hugsanlegri losun allra óæskilegra lífvera út í umhverfið. Tekið skal fram að ekki er við gæludýraverslanir að sakast, vandamálið er óskýrt lagaumhverfi á Íslandi og skortur á eftirliti stjórnvalda með innflutningi. Greinina má nálgast með því að smella á myndina. Líffræðiráðstefnan var haldin dagana 12. – 14. október 2023 í Öskju og Íslenskri Erfðagreiningu. Líffræðiráðstefnan er stærsti viðburður sinnar tegundar hérlendis og var þetta í 11. sinn sem hún var haldin. Á ráðstefnunni kemur jafnan meginþorri vísindamanna á sviði líffræðinnar og fulltrúar nær allra stofnana og fyrirtækja sem tengjast lífvísindaheiminum á Íslandi. Ráðstefnan var sem endranær opin almennu áhugafólki um líffræði. Náttúrustofan lét ekki sitt eftir liggja og var með fimm framlög að þessu sinni, tvö erindi og þrjú veggspjöld: Erindi:
Starfsfólk stofunnar studdi einnig við undirbúning ráðstefnunnar, Joana Micael var í vísindanefnd Líffræðiráðstefnunnar og Sindri Gíslason í Heiðursviðurkenningarnefnd. Í dag varði Holly Solloway með miklum sóma meistararitgerð sína Marine litter as a vector for fouling species in the Southwest, Westfjords, and Northeast regions of Iceland í haf-og strandsvæðastjórnun við Háskólasetur Vestfjarða. Leiðbeinendur hennar í verkefninu voru þau Dr. Sindri Gíslason og Dr. Joana Micael. Prófdómari var Dr. James Kennedy. Hér má lesa ágrip ritgerðarinnar: "Rusl í hafi er orðið alþjóðlegt umhverfisvandamál með auknum vísbendingum um áhrif þess á heimshöf og strandsvæði. Í þessari rannsókn er sjónum beint að sjávarrusli sem flutningsmáta fyrir ásetutegundir (e. fouling species) sem og dreifingu og samsetningu þess á þremur landssvæðum - Suðvesturlandi, Vestfjörðum og Norðausturlandi. Niðurstöður þessarar rannsóknar sýna að plastrusl var algengasta tegundin af sjávarrusli sem fannst, hvort sem það var með ásetur eða ekki. Uppruni þess rusls sem fannst á ströndum var aðallega af landrænum uppruna, en það rusls sem hafði ásetur var mest upprunnið úr sjávartengdum iðnaði. Á þeim átta rannsóknarsvæðum sem skoðuð voru fundust yfir 79.000 einstaklingar og 92 tegundir á rusli í fjörum. Á Suðvesturlandi var bæði hæsti þéttleiki rusls og mest af ásetutegundum á rusli. Hins vegar var mest fjölbreytni og tegundajafnræði á Vestfjörðum. Ásetutegundir úr alls sex fylkingunum voru greindar, þ.e. liðormar, liðdýr, mosadýr, seildýr, holdýr og lindýr. Holdýr voru algengustu áseturnar á suðvestur- og norðaustursvæðum. Hins vegar voru liðormar með hæsta ásetuhlutfallið á Vestfjörðum. Tölfræðileg marktæk tengsl voru einnig greind á milli: tegundaauðgi og svæða, þéttleika og svæða, efnisgerðar og yfirborðsgrófleika- og þykktar. Niðurstöðurnar undirstrika þörfina fyrir áframhaldandi vöktun á sjávarrusli við Ísland og mikilvægi þess að innleiða árangursríkrar stjórnunaraðferðir til að draga úr áhrifum þess á lífríki sjávar og stranda." Starfsfólk Náttúrustofunnar tók þátt í 56 ráðstefnu EMBS sem haldin var í Reykjavík dagana 4.-8.september á Hótel Natura. Til gamans má nefna að EMBS hélt síðast ráðstefnu á Íslandi fyrir 21 ári. Dagskrá ráðstefnunar er fjölbreytt og lét starfsfólk Náttúrustofunnar sig ekki vanta og kynntu þau Sindri og Joana eftirfarandi tvö rannsóknarefni um framandi tegundir á Íslandi í nafni stofunnar. Annars vegar um landnám sindraskelja á Íslandi og hins vegar tímgun framandi möttuldýra við Ísland, erindin báru titlana:
Nánari upplýsingar um ráðstefnuna má finna HÉR. |
Náttúrustofa SuðvesturlandsFréttir af daglegri starfsemi stofunnar Archives
April 2024
Categories |