Fuglaflensa og heilbrigði fugla

Rannsóknirnar miðuðu að því að greina dreifingu, tíðni og gerðir fuglaflensu með það að leiðarljósi að kanna hvernig flensuvírusar smitast milli Evrasíu og Ameríku auk þess að kanna áhrif þeirra á heilsu fugla. Árlegar sýnatökur fóru fram á árunum 2010-2018 víðsvegar um landið í samstarfi við US Geological Survey, Háskóla Íslands og Rannsóknasetur HÍ á Suðurnesjum. Í tengslum við rannsóknirnar á fuglaflensu hefur verið unnið að því að meta heilsu fugla með beitingu ýmissa líffræðilegra mælikvarða, s.s. DNA skemmdir og ensímavirkni, ásamt því sem tíðni blóðsníkjudýra er metin í mismunandi fuglategundum.

Sýnatökur í tengslum við rannsóknina fóru að mestu fram í næsta nágrenni við Náttúrustofu Suðvesturlands en einnig voru tekin sýni vítt og breytt um landið. Stærsti hluti sýna kom úr vorveiðum á fuglum og einnig var farið í reglulega í sýnatökur á haustin. Framan af var helsti þunginn á að safna upplýsingum um hvaða vírusar væru til staðar, hversu algengir þeir væru og hvaðan þeir kæmu, hluti þessara gagna hefur nú verið birtur í tímaritinu PlosOne. Síðar var farið að vinna í því að taka sýni úr fleiri tegundum og einnig var farið að beita líffræðilegum mælikvörðum til að meta hvaða áhrif vírusarnir hafa á heilsu fuglana.

Í ljós hefur komið að hér finnast fuglaflensuvírusar bæði frá meginlandi Evrópu og Norður-Ameríku sem og blandaðir fuglaflensuvírusar og er það í fyrsta sinn sem slíkir vírusar finnast á sama tíma á sama svæðinu í heiminum.  Þessar upplýsingar geta gefið okkur mynd af því hvernig fuglaflensur berast milli heimsálfa og hlutverk Íslands í því ferli. Um landið fara mikið af fuglum á ferð sinni milli varp- og vetrarstöðva og benda þessar niðurstöður til þess að fuglaflensuveirur geti borist frá Evrópu og Asíu til Norður-Ameríku um Asíu. Mesta magn vírusa hefur fundist í mávum og andfuglum en einnig hafa vírusar fundist í vaðfuglum og svartfuglum. Mótefni hafa fundist í flestum tegundum fugla sem sýni hafa verið tekin úr en það er mjög misjafnlega hátt hlutfall milli tegunda.
Náttúrustofa Suðvesturlands ● Garðvegi 1 ● 245 Suðurnesjabæ ● Sími: 423 7458 ● Netfang: [email protected]